Trudne początki. O adaptacji dziecka w przedszkolu

W prawidłowym rozwoju małego dziecka przedszkolny debiut odgrywa ważną rolę. Zły start społeczny może zaważyć na jego późniejszych kontaktach zarówno z innymi dziećmi jak również z osobami dorosłymi. Może również wpłynąć na ukształtowanie się jego negatywnych zachowań emocjonalnych.

Przekroczenie progu przedszkola dla wielu dzieci jest wielkim przeżyciem. Każde dziecko jest inne i stąd różnice w sposobach adaptacji do przedszkola. Uczęszczanie do przedszkola wiąże się z wielkimi zmianami w życiu dziecka.

Chodzi tu o:

• zmiany trybu i rytmu życia;

• zmianę form zaspokajania potrzeb zarówno biologicznych jak i emocjonalnych;

• naukę podejmowania kontaktów z nieznajomymi ludźmi;

• konieczność zdobywania szybkiej orientacji w nowym środowisku;

• nową pozycję społeczną dziecka – bycie przedszkolakiem;

• kształtowanie poczucia przynależności  do nowej grupy społecznej (grupa przedszkolna);

• zmianę sytuacji rodzinnej związanej z podjęciem pracy zawodowej przez matkę

Bardzo ważną rolę w adaptacji dziecka do przedszkola odgrywają rodzice. Co mogą zrobić rodzice, żeby pomóc dziecku w przystosowaniu się do przedszkola?

Przygotowanie dziecka do samodzielności w zakresie:

jedzenie – ta sfera samodzielności zależy oczywiście od wieku dziecka. Dobrze jest jednak już w domu przyzwyczajać dziecko do samodzielnego jedzenia, bowiem ułatwia ono zdecydowanie adaptację przedszkolną. Dziecko może się również pochwalić swoją umiejętnością przed innymi.

mycie rąk i buzi – należy tak przygotować dziecko do tej czynności, ażeby nie kojarzyła się ona z przymusem.

ubieranie się – umiejętność samodzielnego ubierania się ułatwia pobyt w przedszkolu. Warto zwrócić również uwagę na rodzaj stroju. Ubierajmy dzieci w stroje, których zakładanie nie doda dziecku wielu problemów. Oczywiście w przypadku jakichkolwiek trudności dziecko może liczyć na pomoc ze strony nauczyciela.

korzystanie z toalety – jeśli w tej sferze nie udało się uzyskać jeszcze samodzielności rodzice mogą liczyć na pomoc ze strony przedszkola poprzez obranie wspólnego konsekwentnego działania.

Brak samodzielności dziecka z powyższych umiejętności nie dyskredytuje dziecka. Nie oznacza ona, że dziecko nie może pójść do przedszkola. Jednak samodzielność ta ułatwia zdecydowanie adaptację przedszkolną.

Opowiadajmy dziecku dużo o przedszkolu. Muszą to być jednak opowieści realne. Nie należy obiecywać dziecku rzeczy, które w przedszkolu nie zostaną spełnione. Dziecko może czuć się wówczas rozczarowane i zniechęcone. Wiele zależy od tego, jaki klimat stworzą rodzice. W żadnym wypadku nie może pojawić się atmosfera groźby, kary, ostrzeżenia w rodzaju: “Zobaczysz, w przedszkolu cię nauczą” lub “Jak nie będziesz słuchał babci, pójdziesz do przedszkola”.

Pamiętajmy o tym, że:

• w przedszkolu dziecko zdobędzie wiele sprawności i umiejętności

• nauczy się współpracy z rówieśnikami, nabierze odwagi i wiary we własne siły

• w sposób wszechstronny będzie przygotowywało się do szkoły; pozna nowych kolegów

Reakcją na nową sytuację społeczną dziecka, czyli pójście do przedszkola, u wielu dzieci jest płacz.

Płacz trwa przeważnie około dwóch tygodni lub miesiąca. Może zdarzyć się też tak, że dziecko po okresie adaptacji znowu zaczyna płakać. Należy wtedy starannie zbadać sytuacje i wspólnie z nauczycielem zastanowić się nad przyczynami zachowania się dziecka.

Warto zwrócić uwagę na:

• sytuację rodzinną (ważne wydarzenia w domu – narodziny dziecka, długie godziny pracy rodziców, rozwód rodziców, konflikty z rodzeństwem itp.)

• stan zdrowia dziecka;

• zdarzenia traumatyczne w życiu dziecka;

• zbyt duże wymagania stawiana wobec dziecka;

• nowe sytuacje społeczne w przedszkolu, kontakt z rówieśnikami, samodzielność dziecka, umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych itp.

Należy pamiętać również o tym, że nasze dziecko zmienia się. Inne jest w wieku 2 lat, inne w wieku 3, a jeszcze inaczej zachowuje się jako 4-latek. W zależności od wieku w jakim znajduje się dziecko, zmieniają się również trudności i sytuacje na które napotyka na swojej drodze. Ważne jest zatem, żeby rodzice i nauczyciele wspólnie zastanawiali się nad przyczynami niepokojącego zachowania naszej pociechy.

Panie w przedszkolu starannie obserwują dziecko. Zdają sobie sprawę z tego, że początki w przedszkolu są wielkim przeżyciem  dla dziecka jak i również dla rodziców. W przypadku silnych przeżyć emocjonalnych dziecka, trudnościami z jego uspokojeniem, personel przedszkola informuje rodziców o tym bezzwłocznie. W miarę  oswajania się z rzeczywistością przedszkolną dziecko nabiera zaufania do nowego miejsca, nauczycieli, rówieśników. Konieczna jest konsekwencja działania idąca w parze z umiejętnością wsłuchania się w potrzeby, uczucia, problemy, radości i smutki dziecka.

Może też zainteresuje: https://polki.pl/rodzina/dziecko,dziecko-w-przedszkolu-10-zasad-by-chetnie-do-niego-chodzilo,10039814,artykul.html